ارگ کریمخان شیراز
ارگ كريمحان همانطور كه از نامش پيداست ، کاخ پادشاهی کریم خان زند فرمانروای شیراز بوده است که در سال 1180 ه. ق. به دستور او بنا شده.کریم خان زند برای بنای این کاخ زبده ترین هنرمندان را نزد خود خواند تا عمارتی با کاربری اداری ، نظامی و همچنین مسکونی برای سکونت شاه بنا کنند . از آنجاییکه ارگ کریمخان ؛ خانه و محل سکونت او بود باید از دارای امنیتی بالایی میبود . از این رو دیواره های بیرونی که شبیه دیوارهای قلعه نظامی ساخته شده ، بسیار بلند است و ارتفاع آن به حدود پانزده متر میرسد . دیوارها به صورت مخروط ناقص ساخته شده و قطر دیوار در پایین به حدود سه متر و در بالا به کمی کمتر از سه متر می رسد.
در قسمت بالای دیوار، برجک نگهبانی ساخته شده که سربازان آنجا مستقر میشدند .. تیرکش هایی نیز در این دیوار دیده شده بود که بعضی از آنها کوچک بوده و شکل مورب داشته که محل جاسازی تفنگ و اسلحه بوده است. سوراخ های بزرگتری نیز وجود دارد که برای راندن دشمن ایجاد شده بوده .
سردر ارگ
قسمت شرقی ارگ کریمحان ، دیوار بلندی است که درب ورودی در میان آن قرار گرفته . بالای سردر ورودی، تصویری از نبرد رستم و دیو سفید با کاشی های هفت رنگ لعابدار توسط هنرمندان کاشیکار طرح شده . حمام اختصاصی شاه ، راهرو و محل اسقرار نگهبانان هم در پشت همین دیوار ایجاد شده . در جلو این ایوان نیز دو ستون چوبی وجود دارد و یک حوض چهارگوش در جلو ایوان وجود دارد .
فضای داخلی ارگ
اصلی ترین مضالح به کار رفته برای دیوارها ی ارگ سنگ است و برای باقی بنا ، خشت پخته به کار گرفته شده . تزیینات داخلی، مانند قاب ها، ازاره هایی از سنگ مرمر یزد و تبریز و آیینه های بزرگی از روسیه، ترکیه عثمانی و اروپاست. نقاشی قسمت های بالا و سقف اتاق ها با آب طلا و لاجورد و رنگ های گیاهی و معدنی، رنگ آمیزی شده اند. نقش های اطاق ها اغلب گل و گیاه و به شکل ترنج و اسلیمی است.
فضای داخلی ساختمان ارگ
ارگ از نوع سازه های سه ایوانه میباشد که ضلع ورودی آن برای کارهای خدماتی استفاده میشده . در زمان قاجاریه، ارگ به دارالحکومه تبدیل شد و مکانی برای استقرار یافتن بزرگان و حاکمان فارس گردید و تا اوایل سلطنت پهلوی نیز به همین شکل بود. در زمان استانداری شاهزاده عبدالحسین میرزا فرمانفرما به دستور وی کاشی کاری های ارگ مرمت گردید